Architektura

1. Kościół.

Wstępny projekt naszej świątyni wykonano w Biurze Projektów Wydziału Budownictwa Robót Publicznych w Berlinie, w maju roku 1908.Głównym architektem był Oskar Hossfeld z Turyngii. Przy budowie współpracowali: urzędnik Bydgoskiego Urzędu Budowlanego - Hermann, budowniczy regencji - Handke oraz radca budowniczy - Lange. Całkowity koszt budowy wyniósł ok. 90 tys. marek. Swój wkład wniósł również papież Pius X.

Kościół reprezentuje styl neobarokowy, na planie krzyża z wielką rotundą kopulastą pośrodku. Zastosowano w nim nowe rozwiązania konstrukcyjne (m.in. żelbet). Świątynia jest murowana, otynkowana, trójnawowa i bazylikowa z wydzieloną absydą, transeptem i kopułą. Wewnątrz miejsce znalazło sklepienie kolebkowe, pilastrowy podział ścian, neobarokowe wyposażenie. Wieża posiada hełm baziasty i przybudowaną do elewacji bocznej latarnię.

Budynek wykonano na fundamentach betonowych; mury na zewnątrz i wewnątrz to konstrukcja ceglana na zaprawie wapiennej. Rynny, hełm wieży i sygnaturki pokryto blachą miedzianą. Posadzka nawy głównej to czerwony piaskowiec, posadzka pod ławkami - beton, prezbiterium - płyty marmurowe. Elementy drewniane wykonano z drewna sosnowego idębowego, architekturę wnętrz w sztukaterii gipsowej.

Kościół może pomieścić ok. 2 tys. osób. Posiada duże prezbiterium, trzy nawy, dwie kaplice, zakrystię podzieloną na część dolną i górną. Aby wejść do środka można skorzystać z ośmiu wejść, z czego w użytku jest pięć z nich.

Stalowe dzwony poświęcił bp Kloski w 1913r., a organy, w tym samym czasie, wybudowała firma Volkner z Bydgoszczy.W kościele mamy sześć ołtarzy. Główny okraszono obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa namalowanym przez prof. Faczyńskiego. Lewa nawa to ołtarz z obrazem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, prawa - ołtarz z obrazem Św. Józefa ora drugi z figurą Św. Antoniego. W kaplicy przylegającej do lewej nawy znajduje się ołtarz barokowy z obrazem Św. Teresy, a od okresu Wielkanocnego na swoje pierwotne miejsce powrócił ołtarz z figurą Piety będący równocześnie Grobem Pańskim.

Wystrój malarski sklepień i sufitów wykonał Ernest Fey z Berlina. Postaci Św. Apostołów Piotra i Pawła to robota rzeźbiarza Schreiner'a z ratyzbony. Figury na zewnątrz są dziełem artystów Meyera i Webera z Wilmersdorf. Autorem rzźb wewnątrz (m.in. czterech grup Aniołów) był Franke Vauschutz z Charlottenburga.

Kopuła z malarstwem iluzjonistycznym (postaci Dwunastu Apostołów) znajduje się na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem. Na pendantywach w medalionach uwieczniono Czterech Ewangelistów. Gurty, lunety sklepień i łuk tęczowy przedstawiają malowidła modernistyczne. Styl neobarokowy reprezentuje ambona, prospekt organowy i ławki z dekoracjami małżowinowymi.

W przeciągu lat dokonano szereg remontów, restauracji, w czym wielkie zasługi ma ks. prałat Bogdan Jaskólski. W tej chwili, za sprawą ks. proboszcza Romana Kneblewskiego, przywrócono dawny wystrój prezbiterium, zgodny z duchem liturgii wprowadzanym przez papieża Benedykta XVI.

2. Plebania i Dom Katechetyczny.

Projekt domu parafialnego przy Placu Piastowskim (dawniej Elizabethmarket) opracował bydgoski architekt B. Korn. Zatwierdził go Dozór Kościelny w dniu 30 maja 1913r. Z powodu wybuchu I wojny swiatowej budowa upadła. W 1933r. parafia zakupiła od Zenona Sydłowskiego dom przy ul.Matejki 1. Do tego czsu księża mieszkali przy ul. Śniadeckich 42, Pl. Piastowskim 1 i Wileńskiej 11. Plebania na ul. Matejki to bydynek murowany, z podwórzem i małym ogródkiem. Na parterze są dwa mieszkania z przeznaczeniem dla wikariuszy i ks. rezydenta. Pierwsze piętro było i jest zajmowane przez proboszczów. Na drugim piętrze jest m.in. refektarz i mała kapliczka.

W roku 1986 zbudowano Dom Katechetyczny Św. Józefa przy Pl. Piastowskim 5. Początkowo miał to być tylko budynek biurowo - mieszkalny. Zaprojektował go inż. architekt Henryk Potracki z Bydgoszczy. Kierownikiem budowy był inż Franciszek Wyżygowski, inicjatorem ks. proboszcz Bogdan Jaskólski. Projekt zatwierdzono 2 marca 1983r. Wielki, bezinteresowny wkład w prace budowlane włożyli parafianie NSPJ oraz Św. Józefa z Bergisch Gldbach. 17 września 1983r. ks. Prymas Józef Glemp dokonał poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego przywiezionego przez ks. Jaskólskiego z parafii w Bergisch Gldbach. Wmurowano również tubę z umieszczoną w niej złotą monetą i aktem wmurowania kamienia węgielnego. W grudniu 1984r. Dom Katechetyczny był gotowy w stanie surowym. W niecałe dwa lata później, 6 czerwca 198r. ks. Prymas go poświęcił. Do nowego budynku przeniesiono biuro parafialne o poradnictwo rodzinne. Zawiera on cztery pomieszczenia biurowe, siedem sal katechetycznych, bibliotekę i kaplicę Św. Józefa. Na czwartym piętrze są mieszkania uzytkowane przez księży.

3. Cmentarz

Parafia NSPJ zakupiła od Dyrekcji Lasów Państwowych w 1929r. ziemię, przy drodze na Jachcice, z przeznaczeniem na cmentarz. Po odpowiednim przygotowaniu obszaru cmentarnego urządzono systematyczne pola z gankami, które obsadzono drzewami i krzewami. Cmentarz ogrodzono siatką drucianą, płotem sztachetowym i siatkowym. Wejście główne stanowiła brama drewniana, a wejścia boczne bramy żelazne. Pośrodku nekropolii wybudowano kaplicę. Cmentarz otwarto w listopadzie 1929r. Na ganku wiodącym do kaplicy postawiono wielki krzyż i figurę Pana Jezusa. Uroczyste poświęcenie tego obiektu miało miejsce 2 czerwca 1935r. Po wpisie do księgi wieczystej Sądu Grodzkiego stał się on własnością parafii NSPJ.

Dom murowany, przeznaczony dla dozorcy cmentarza, zbudowano w 1938r. Mieściło się w nim również biuro cmentarne. Znajduje się przy nim także ogród oraz budynek gospodarczy. W czasie okupacji niemieckiej cmentarz sprofanowano (m.in. postawiono baraki dla robotników czy też zakazano umieszczania polskich napisów na nagrobkach). Po wojnie przywrócono należyty stan poprzedni. Wolne miejsca pochówku szybko się zapełniały, ponieważ nekropolię udostępniono również osobom spoza parafii. Cmentarz zapełnił się w czerwcu 1988r., jednakże grzebanie zmarłych trwa nadal.

Ostatnia modyfikacja: 2012.01.24 00:15,